Wynajem pracowników

Prawie czterech na dziesięciu pracowników na budowach w rejonie Oslo zostało wynajętych z agencji.

Wiele agencji nie jest zarejestrowanymi członkami NHO. Oznacza to, że dane dotyczące wzrostu branży wynajmu są większe niż wynika to ze statystyk NHO.

Ze wszystkich przypadków wynajmu z agencji pośrednictwa pracy, które zarejestrowaliśmy, 80 procent jest nielegalnych, według najnowszego raportu z 2019 roku.

Oprócz agencji pośrednictwa pracy, branża budowlana ma również wielu podwykonawców, w których dominują pracownicy z Europy Wschodniej. Chociaż są to zwykłe firmy, mają wiele cech wspólnych z agencjami pracy tymczasowej, takich jak brak wynagrodzenia między zleceniami, brak ochrony przed zwolnieniem, brak wynagrodzenia za nadgodziny i łamanie przepisów dotyczących czasu pracy.

Konsekwencją tego są pogarszające się warunki pracy w branży, mniejszy nabór na kierunki zawodowe, a także niższa wydajność i jakość.

Branża pośrednictwa pracy zagraża modelowi norweskiemu.

Bezpieczne, stałe miejsca pracy z prawdziwą pewnością zatrudnienia są warunkiem wstępnym dla dobrze funkcjonującego zorganizowanego życia zawodowego i - ostatecznie - modelu norweskiego. Dlatego w Norwegii istnieje stosunkowo szerokie porozumienie polityczne co do tego, że pracownicy powinni być, co do zasady, zatrudniani na stałe. Ustawa o środowisku pracy zezwala zatem na zatrudnienie tymczasowe i zatrudnianie przez agencje pośrednictwa tylko w określonych przypadkach.

Rozwijająca się branża pośrednictwa pracy, w której większość pracowników to w rzeczywistości pracownicy tymczasowi, podważa tę zasadę. W ciągu ostatnich 20 lat branża ta stała się znaczącym dostawcą tańszej, głównie zagranicznej siły roboczej do ważnych obszarów życia zawodowego. Wynajem często oznacza, że odpowiedzialność pracodawcy zostaje zupełnie zniesiona.

Branża ta charakteryzuje się również dumpingiem socjalnym oraz nielegalnymi i niepoważnymi warunkami. Przyczynia się do tego konkurencja oparta na możliwie najniższym poziomie płac.

Czego dotyczy spór?

Kiedy w 2000 r. władze zezwoliły na komercyjny wynajem pracowników, podkreśliły, że nie powinno to stać w sprzeczności z główną zasadą dotyczącą stałego zatrudnienia. Warunkiem wstępnym zmiany prawa było to, że pracownicy wynajęci z agencji pośrednictwa powinni być uzupełnieniem zwykłego, zatrudnionego na stałe personelu, i to tylko w przypadkach, gdy istnieje rzeczywiste zapotrzebowanie na pracę tymczasową. Mężowie zaufania powinni mieć prawo do negocjacji, a także możliwość weta wobec nieracjonalnych praktyk wynajmu.

Zgodnie z zaleceniem komisji Blaalida, które stało się podstawą nowych regulacji, należy zapobiegać:

• «rozwojowi praktyki, w której przedsiębiorstwa, oprócz stałego personelu, posiadają personel, który jest luźno powiązany w różnych formach w celu rozwiązywania bieżących i zwykłych zadań»

• «przekształceniu zatrudniania i wynajmowania personelu w rozległy rynek, na którym duża część pracowników nie ma stałej pracy, lecz jest pracownikami tymczasowymi»

Doświadczenia z branży budowlanej ostatnich lat są odwrotne. W ruchu związkowym wiele osób uważa, że od dawna istnieje rozwój "praktyki, w której firmy oprócz stałego personelu podstawowego mają personel, który jest luźno związany z rozwiązywaniem bieżących i zwykłych zadań", i że istnieje "rozległy rynek, na którym duża część pracowników nie ma stałej pracy".

Dlatego coraz więcej osób uważa, że rozwój branży wynajmu stanowi zagrożenie dla tego, jak do tej pory organizowaliśmy życie zawodowe w Norwegii. Stąd tak szerokie poparcie dla strajków politycznych w listopadzie 2017, marcu 2018 i marcu 2019, oraz żądań zastosowania ograniczeń zawartych w Ustawie o środowisku pracy § 14-12 pkt 5, i wprowadzenia zakazu wynajmu z agencji pośrednictwa pracy w branży budowlanej w rejonie Oslofjord. Choć główne żądanie nie weszło w życie, zyskaliśmy dzięki zaostrzeniu przepisów Ustawy o środowisku pracy dotyczących dostępu do wynajmu z agencji pośrednictwa pracy. Na krajowym spotkaniu Fellesforbundet w 2019 roku zdecydowano, że Fellesforbundet będzie pracować nad zniesieniem branży wynajmu w obecnej formie.